สั่งอบจ.ตั้งศูนย์ทุกจว. ดูแล'หมา-แมว'จรจัด แจกงบซื้อวัคซีนให้อปท. พบพิษสุนัขบ้า36จังหวัด

สั่งอบจ.ตั้งศูนย์ทุกจว. ดูแล'หมา-แมว'จรจัด แจกงบซื้อวัคซีนให้อปท. พบพิษสุนัขบ้า36จังหวัด

มติชน (กรอบบ่าย)  ฉบับวันที่ ๑๓มีนาคม ๒๕๖๑

ม.พะเยาจัดเสวนารับมือสุนัขจรจัดเกลื่อน ชาวลำปางวอนเจ้าหน้าที่เร่งดูแลอุทยานม่อนพระยาแช่ หวั่นโรคพิษสุนัขบ้า อธิบดีท้องถิ่นเตรียมสั่ง อบจ.ทุกจังหวัดจัดสร้างศูนย์พักพิงสุนัขจรจัด           เมื่อวันที่ 11 มีนาคม นายสุทธิพงษ์ จุลเจริญ อธิบดีกรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น (สถ.) กระทรวงมหาดไทย เปิดเผยว่า ขณะนี้ได้วางแนวทางปฏิบัติอย่างชัดเจน เพื่อให้องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ดำเนินการจัดซื้อวัคซีนฉีดสุนัขและแมว เพื่อป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า แต่ทราบว่ามี อปท.บางแห่งในบางจังหวัดไม่จัดซื้อ ก็เป็นหน้าที่ของผู้ว่าราชการจังหวัดในฐานะที่กำกับดูแล อปท.ต้องติดตามตรวจสอบเพื่อให้ผู้เกี่ยวข้องชี้แจงเหตุผล สำหรับแนวทางในการจัดทำศูนย์พักพิงให้สุนัขจรจัดเพื่อดูแลให้เป็นระบบที่มีมาตรฐาน เร็วๆ นี้ สถ.จะมีหนังสือสั่งการถึง อปท.เพื่อให้พิจารณาดำเนินการดูแลสุนัขและแมวจรจัดในพื้นที่สาธารณะ ทั้งนี้ในระยะแรกจะขอให้ อบจ.ทำเนื่องจากความพร้อมด้านงบประมาณ จัดหาสถานที่เพื่อดำเนินการอย่างน้อยจังหวัดละ 1 แห่ง สำหรับระยะต่อไป อปท.ทุกแห่งก็ควรมีศูนย์พักพิงสุนัข เพื่อตัดวงจรการระบาดของโรคพิษสุนัขบ้า ให้สอดคล้องกับการทำโครงการสัตว์ปลอดโรค คนปลอดภัย จากโรคพิษสุนัขบ้า ตาม พระปณิธานสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณวลัยลักษณ์ อัครราชกุมารี ซึ่งที่ผ่านมาได้จัดงบสนับสนุนให้ อปท.จัดซื้อวัคซีนชุดละ 30 บาท และค่าสำรวจสุนัขตัวละ 3 บาท เพื่อดูแลสุนัขและแมวจรจัดทั้งระบบไม่ให้เกิดปัญหาโรคระบาด           ผศ.ดร.ปราณี อยู่ศิริ รองอธิการฝ่ายกิจการพิเศษมหาวิทยาลัยพะเยา (มพ.) เปิดเผยว่า ขณะนี้โรคพิษสุนัขบ้ากำลังระบาดในหลายพื้นที่ รวมแล้ว 36 จังหวัด โดยพบมากที่สุดใน จ.ร้อยเอ็ด สุรินทร์ ยโสธร ตามลำดับ ดังนั้นเมื่อวันที่ 10 มีนาคมที่ผ่านมา จึงได้จัดประชุมเสวนาเรื่องแนวทางการแก้ไขปัญหาสุนัขจรจัดภายใน มพ. โดยบูรณาการความร่วมมือกับนาย อนิรุธ เนื่องเม็ก นายสัตวแพทย์ชำนาญการพิเศษ สำนักงานปศุสัตว์จังหวัดพะเยา พร้อมด้วยผู้แทนจากโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) แม่กาห้วยเคียน และกองงานฝ่ายต่างๆ ของ มพ. นายกองค์การนิสิต ประธานสภานิสิตรวมถึงคณะกรรมการสภานิสิต เจ้าหน้าที่ศูนย์วิจัยสัตว์ทดลอง หัวหน้าชุดเจ้าหน้าที่ รปภ.ม.พะเยา เจ้าหน้าที่ที่เกี่ยวข้อง รวมถึงนิสิตสาขาวิชาการสื่อสารสื่อใหม่ เข้าร่วมประชุมเสวนา ณ ร้านกาแฟ เรือนเอื้องคำ มหาวิทยาลัยพะเยา           ผศ.ดร.ปราณีกล่าวว่า สำหรับสถานการณ์ใน มพ.ได้มีข้อมูลการสำรวจสุนัขจรจัดที่อาศัยอยู่ภายใน มพ.มากกว่า 100-150 ตัว ไม่อาจปฏิเสธว่าสุนัขจรจัดมีผลกระทบด้านต่างๆ มากมาย เช่น เห่าหอนเสียงดัง วิ่งตัดหน้ารถเสี่ยงทำให้เกิดอุบัติเหตุบนท้องถนน คุ้ยเขี่ยขยะ ฯลฯ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเป็นพาหะของโรคพิษสุนัขบ้า เป็นปัญหาหนึ่งที่ถูกร้องเรียนขึ้นมาจากบุคลากรและนิสิตจำนวนมาก ดังนั้นในการประชุมเสวนาดังกล่าวมีประเด็นที่สำคัญหารือร่วมกัน 3 ประเด็น คือ 1.โรคพิษสุนัขบ้า 2.เหตุรำคาญ การเห่าหอนต่างๆ และ 3.อันตรายจากสุนัข เช่น ไล่กัดผู้คน เป็นปัญหาที่ถูกร้องเรียนเป็นอย่างมาก ข้อเสนอดังกล่าวจะนำไปหารือต่อคณะกรรมการบริหารมหาวิทยาลัยพะเยาต่อไป           "สำหรับ มพ.ได้ดำเนินการจัดสร้างสถานที่สำหรับใช้เป็นที่อยู่ถาวรสำหรับสุนัขภายในมหาวิทยาลัยได้อยู่อาศัย เพื่อให้ง่ายต่อการดูแล นอกจากนั้นทาง มพ.ยังเปิดให้ผู้ที่สนใจและรักสุนัขสามารถมารับสุนัขไปเลี้ยงดูได้ หรือสามารถบริจาคอาหารหรือสมทบทุนในการจัดการดูแลสุนัขได้ที่กองอาคารสถานที่ มพ. แนวการแก้ไขปัญหาเบื้องต้น ที่ประชุมได้เสนอแนวทางการแก้ไข สรุปได้ดังนี้ 1.ดำเนินการคัดแยกสุนัขและนำไปเลี้ยงในโรงเรือนที่เหมาะสม 2.ฉีดวัคซีนป้องกัน ทำหมัน และ 3.จัดทำการขึ้นทะเบียนประวัติสุนัข พร้อมหาแนวทางการแก้ไขปัญหาร่วมกันต่อไป" ผศ.ดร.ปราณีกล่าว           ส่วนที่ จ.ลำปาง ผู้สื่อข่าวรายงานว่าจากข่าวโรคพิษสุนัขบ้าที่เกิดระบาดขึ้นในหลายจังหวัด ทำให้ชาวบ้านในพื้นที่ ต.พิชัย อ.เมือง จ.ลำปาง ที่ต้องใช้เส้นทางขึ้นวัดม่อนพญาแช่ และวนอุทยานม่อนพญาแช่ ต่างหวาดกลัวสุนัขจรจัดที่มีผู้นำมาปล่อยทิ้ง และอาศัยอยู่บริเวณป่าทางขึ้นกว่า 200 ตัว อาจจะเข้าข่ายกลุ่มสุนัขที่เสี่ยงเป็นโรคพิษสุนัขบ้าได้ เนื่องจากไม่มีผู้ดูแล หรือฉีดวัคซีนป้องกัน ทางชาวบ้านจึงวอนให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องในพื้นที่ช่วยมาตรวจสอบ หรือนำวัคซีนมาฉีดให้กับสุนัขเหล้านี้ที่มีเป็นจำนวนมาก ทั้งตัวเล็ก และตัวใหญ่ ปัจจุบันสุนัขจรจัดได้ผสมพันธุ์ออกลูกมาต่อเนื่องอาศัยอยู่บริเวณป่า และตามถนนทางขึ้นวัดม่อนพญาแช่ และวนอุทยานม่อนพญาแช่กันเป็นจำนวนมาก และชาวบ้านที่ใช้รถใช้ถนนดังกล่าวหวั่นถูกกัด หากผ่านไปบริเวณนั้น อาจจะได้รับเชื้อป่วยเป็นโรคพิษสุนัขบ้าได้           นางคำ ชมภูยศ อายุ 66 ปี ชาวบ้านในพื้นที่ ต.พิชัย กล่าวว่า ที่ผ่านมาเคยถูกสุนัขเห่าและวิ่งไล่ จนเกือบรถจักรยานยนต์ล้มประสบอุบัติเหตุมาแล้ว จึงอยากให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องเข้ามาช่วยคุมกำเนิด และฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า เพื่อให้ทุกคนปลอดภัย ป้องกันสุนัขไม่ให้กัดใครจนได้รับเชื้อโรคพิษสุนัขบ้า เพราะเส้นทางนี้ยังมีผู้ที่ปั่นจักรยานออกกำลังกายใช้เส้นทางอยู่ทุกวัน           ผู้สื่อข่าวลงพื้นที่ไปยังบ้านหนองจาน ต.หนองหว้า อ.บัวลาย จ.นครราชสีมา พบว่าประชาชนมีการดำเนินชีวิตตามปกติ ใช้ชีวิตร่วมกับสัตว์ต่างๆ ได้โดยไม่หวาดกลัวกับโรคพิษสุนัขบ้ามากนัก เนื่องจากทางสำนักงานสาธารณสุขจังหวัดนครราชสีมาได้ออกประชาสัมพันธ์ให้ความรู้กับชาวบ้านในเรื่องเกี่ยวกับโรคพิษสุนัขบ้าพร้อมกับคัดกรองผู้ที่ได้สัมผัสกับสัตว์ที่คาดว่าจะติดโรคพิษสุนัขบ้าไปบ้างแล้ว           จากการสอบถามนางมูล คำมูล อายุ 59 ปี ชาวบ้านบ้านหนองจาน เผยว่า ได้ขอสุนัขมาเลี้ยงจากวัดแห่งหนึ่งในหมู่บ้าน ซึ่งเป็นสุนัขที่พระสงฆ์เลี้ยงไว้ ต่อมามีสุนัขจรจัดที่ติดเชื้อพิษสุนัขบ้า ได้กัดแมวและสุนัขตัวอื่นๆ ในหมู่บ้านตาย และสุนัขของตนก็ถูกกัดด้วยเช่นกัน แต่โชคดีที่สุนัขไม่ติดเชื้อ เนื่องจากได้ฉีดวัคซีนตามคำแนะนำของเจ้าหน้าที่ปศุสัตว์และเฝ้าดูอาการสุนัขที่เลี้ยงอย่างใกล้ชิด โดยฉีดวัคซีนเข็มละ 280 บาท           ด้าน น.ส.สุริยา เทินเทา ประธาน อสม.บ้านหนองจาน เผยว่า สถานการณ์ล่าสุดในพื้นที่หลังจากมีการฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าไปแล้วนั้น ก็ไม่พบสัตว์ตายเพิ่ม ด้านผู้ที่ได้สัมผัสกับสัตว์ที่ติดเชื้อก็ไม่พบอาการป่วยเพิ่มเติม ทำให้ชาวบ้านเบาใจในระดับหนึ่ง แต่ก็มีการเฝ้าระวังอยู่อย่างต่อเนื่อง โดยหลังจากนี้ทาง อสม.หมู่บ้านจะร่วมกับโรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพตำบล (รพ.สต.) เฝ้าระวังและออกให้ความรู้กับประชาชน ในเรื่องโรคพิษสุนัขบ้าอย่างต่อเนื่องเพื่อความปลอดภัยของประชาชน           นพ.ปิยะสกล สกลสัตยาทร รัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) กล่าวถึงกรณีโรคพิษสุนัขบ้า ว่า ได้มอบหมายให้ นพ.สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย อธิบดีกรมควบคุมโรค เป็นแกนหลักในการประสานกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดูแลประชาชน ทั้งนี้ ปัญหาโรคพิษสุนัขบ้ามีมานานแล้ว แต่ประชาชนให้ความสำคัญกับเรื่องนี้น้อย โรคนี้จะเกิดขึ้นในสัตว์ที่ส่วนใหญ่อยู่ใกล้ชิดกันคน เช่น สุนัข แมว ดังนั้นผู้ที่เลี้ยงสัตว์ อยู่ใกล้ชิดกันกับสัตว์เหล่านี้ ต้องระวังตัวเองอย่าให้เกิดแผล หากถูกกัดหรือข่วนต้องรีบพบแพทย์ทันที           นพ.ปิยะสกลกล่าวว่า สำหรับการดำเนินการควบคุมป้องกันโรคในสัตว์เลี้ยง ขณะนี้กรมปศุสัตว์ กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กรมส่งเสริมการปกครองท้องถิ่น กระทรวงมหาดไทยและกระทรวงสาธารณสุข ได้ร่วมมือกันลงพื้นที่ฉีดวัคซีนโรคพิษสุนัขบ้าในพื้นที่ที่มีรายงาน ขณะนี้มี 13 จังหวัด โดยทำควบคู่กันไปทั้งในคนและสัตว์ อย่างไรก็ตาม การฉีดวัคซีนให้สัตว์หมดแล้วไม่ใช่ว่าทุกคนจะปลอดภัย สิ่งสำคัญที่สุดคือ ประชาชนทุกคนเมื่อมีบาดแผลที่เกิดขึ้นจากสัตว์ ไม่ว่าจะเป็นสัตว์เลี้ยงหรือสัตว์ที่ไม่ได้เลี้ยง ต้องรีบไปพบแพทย์ทันที ทั้งนี้ หากประชาชนมีข้อสงสัยสอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค 1422           ผู้สื่อข่าวรายงานว่า สำหรับสถานการณ์ผู้ป่วยในปี 2561 ยังไม่มาก โดยก่อนหน้านี้พบเสียชีวิต 2 ราย โดย 1 รายรอผลการยืนยัน ล่าสุดจากการเฝ้าระวังของกรมควบคุมโรค สถานการณ์โรคพิษสุนัขบ้าในปี 2561 นี้ มีรายงานผู้เสียชีวิตแล้ว 3 ราย ที่ จ.สุรินทร์ สงขลา และตรัง ทั้ง 3 รายไม่ไปพบแพทย์เพื่อฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า ส่วนในปี 2560 ที่ผ่านมา มีรายงานผู้เสียชีวิตจากโรคพิษสุนัขบ้า 11 ราย จากการสอบสวนโรค พบว่าเมื่อถูกสุนัขกัดส่วนใหญ่ล้างแผลเองที่บ้าน ร้อยละ 82 ไปรักษาที่สถานพยาบาล เพียงร้อยละ 18 โดนสุนัขที่กัดเกือบครึ่งหนึ่งเป็นสุนัขจรจัด และพบว่าไม่มีประวัติหรือไม่ทราบการได้รับวัคซีนถึงร้อยละ 89.7           ข้อมูลจากกรมควบคุมโรค (คร.) ระบุถึงการพยากรณ์โรคและภัยสุขภาพประจำสัปดาห์นี้ ว่า เนื่องจากในช่วงนี้กำลังเข้าสู่ฤดูร้อน ซึ่งอากาศที่ร้อนอย่างต่อเนื่อง อาจทำให้สัตว์หงุดหงิดง่าย ประกอบกับเป็นช่วงปิดเทอม เด็กที่เล่นกับสุนัขจึงมีโอกาสถูกกัดได้ง่าย แม้ว่าจะเป็นสุนัขในบ้านที่ได้รับวัคซีนป้องกันแล้วก็ตาม อาจได้รับเชื้อพิษสุนัขบ้าจากที่สุนัขของตนเองไปเล่นกับสุนัขจรจัดนอกบ้านได้ กรมควบคุมโรคขอแนะนำวิธีป้องกันที่ดีที่สุด คือ ผู้เลี้ยงสุนัขหรือแมว ควรนำสัตว์เลี้ยงไปฉีดวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า และหากถูกสัตว์ที่ไม่ทราบประวัติกัดหรือข่วน ให้รีบล้างแผลทันทีด้วยน้ำสะอาดและฟอกสบู่หลายๆ ครั้ง เช็ดแผลด้วยน้ำยาฆ่าเชื้อโปรวิดีนหรือแอลกอฮอล์ จากนั้นรีบไปสถานพยาบาลใกล้บ้าน เพื่อรับการฉีดวัคซีนป้องกันพิษสุนัขบ้าให้เร็วที่สุด โดยต้องฉีดวัคซีนให้ครบชุดและตรงตามนัด จึงจะได้ผลเพราะหากติดเชื้อพิษสุนัขบ้า และปล่อยทิ้งไว้จนเชื้อเข้าสู่ระบบประสาท แสดงอาการป่วยแล้ว ไม่สามารถรักษาให้หายได้ ผู้ป่วยจะเสียชีวิตทุกราย           โดยกรมควบคุมโรคได้เผยแพร่ข้อมูลการพยากรณ์โรคและออกประชาสัมพันธ์ขอให้ทุกคนช่วยกันป้องกันโรคพิษสุนัขบ้า โดยนำสัตว์เลี้ยง เช่น สุนัข แมว ไปฉีดวัคซีน ครั้งแรกเมื่อมีอายุ 2-4 เดือน และฉีดซ้ำตามกำหนดทุกปี นอกจากนี้ ผู้ปกครองควรระมัดระวังเด็กในการเล่นกับสัตว์เลี้ยง ไม่ควรเล่นใกล้ชิดเกินไป ไม่แหย่หรือรบกวนสุนัข หลีกเลี่ยงการเข้าใกล้สัตว์ที่มีพฤติกรรมผิดปกติ ทั้งนี้ หากประชาชนพบสุนัข แมว หรือสัตว์เลี้ยงลูกด้วยนมตาย หรือมีอาการอัมพาต ขาอ่อนแรง คลุ้มคลั่งมีอาการทางสมอง โปรดแจ้งไปที่กรมปศุสัตว์ 0-2653-4412 สำนักงานปศุสัตว์จังหวัด หรือผู้นำชุมชนในพื้นที่ สอบถามข้อมูลเพิ่มเติมได้ที่สายด่วนกรมควบคุมโรค โทร 1422           นพ.ชวินทร์ ศิรินาค ผู้อำนวยการสำนักอนามัย กรุงเทพมหานคร (กทม.) กล่าวถึงกรณีการควบคุมโรคพิษสุนัขบ้าในพื้นที่กรุงเทพมหานคร ว่า ในส่วนของ กทม.มีการดำเนินการตามกฎหมายเฉพาะของ กทม.มาอย่างต่อเนื่อง แต่ละปีตั้งงบประมาณจัดซื้อวัคซีนฉีดสุนัขและแมว จำนวน 250,000 โดส ฉีดให้ทั้งสุนัขและแมวจรจัดและสุนัขและแมวที่มีเจ้าของ พร้อมทั้งทำหมัน จะมีเจ้าหน้าที่จากสำนักงานสัตวแพทย์สาธารณสุข สำนักอนามัย กทม.ลงไปดำเนินการถึงพื้นที่ ผ่านการประสานงานกับ 50 สำนักงานเขตพื้นที่ นอกจากนี้ยังจัดให้บริการแบบเดียวกันฟรีในศูนย์บริการสาธารณสุขทั้ง 68 แห่งทั่วกรุงเทพฯ           นพ.ชวินทร์กล่าวว่า ในพื้นที่กรุงเทพฯได้มีการดำเนินการมาอย่างต่อเนื่อง แต่ขณะนี้ที่น่าเป็นห่วงคือ บริเวณที่เป็นรอยต่อของจังหวัดปริมณฑล อาทิ นนทบุรี สมุทรปราการ สมุทรสาคร นครปฐม ฉะเชิงเทรา ฯลฯ เพราะสุนัขและแมวมีการเคลื่อนย้าย จุดที่น่าเป็นห่วงที่สุดคือบริเวณรอยต่อ จ.สมุทรปราการ           "ขณะนี้ กทม.ได้เพิ่มการรณรงค์ให้เจ้าของสัตว์เลี้ยงนำสัตว์ไปฉีดวัคซีน พร้อมทั้งรณรงค์ให้ผู้ที่ถูกสัตว์กัด ข่วน เลีย ไปฉีดวัคซีนป้องกันด้วย" นพ.ชวินทร์กล่าว           ผู้สื่อข่าวถามว่า ในเขตกรุงเทพฯ อาจจะควบคุมยากหรือไม่ เพราะมีทั้งชุมชน บ้านจัดสรร และบ้านเดี่ยว นพ.ชวินทร์กล่าวว่า ล่าสุดได้ให้เจ้าหน้าที่เพิ่มการประชาสัมพันธ์และลงไปในพื้นที่มากขึ้นในส่วนของสุนัขและแมวจรจัดนั้น หากบริเวณใดพบว่ามีอยู่จำนวนมาก และไม่มีผู้ดูแล เจ้าหน้าที่จะนำไปดูแลที่ศูนย์ควบคุมสุนัขกรุงเทพมหานคร เขตประเวศ และศูนย์พักพิงสุนัขจรจัดกรุงเทพมหานคร อ.ทัพทัน จ.อุทัยธานี