รายงาน: 'อบต.วังตะกู'ปลื้ม นาร่องใช้พลังแสงอาทิตย์ โมเดลลดต้นทุนผลิตประปา

รายงาน: 'อบต.วังตะกู'ปลื้ม นาร่องใช้พลังแสงอาทิตย์ โมเดลลดต้นทุนผลิตประปา

มติชน ฉบับวันที่ ๕ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๑

ทวีพล หลิมชัยสุวรรณ           ตามหลักฐานเดิม...ตำบลวังตะกู อ.เมือง จ.นครปฐม เรียกว่าตำบล "บางตะกู"ต่อมาเปลี่ยนเป็น "วังตะกู" โดยคำว่า "วัง"มาจากบริเวณหน้าวัดเป็นลำน้ำ และบริเวณนั้นเป็นส่วนน้ำไหลวน โบราณเรียกว่า "วังน้ำ" ประกอบกับบริเวณแถบนั้นมีต้นตะกูอยู่มาก จึงเรียกตำบลนี้ว่าตำบลวังตะกู           ขณะที่องค์การบริหารส่วนตำบล (อบต.) วังตะกู เดิมเป็นสภาตำบลวังตะกู ตั้งขึ้นตาม พระราชบัญญัติสภาตำบล และองค์การบริหารส่วนตำบล พ.ศ.2537 ได้รับการประกาศจัดตั้งเป็น อบต.จากกระทรวงมหาดไทยเมื่อเดือนมีนาคม 2539 มีเนื้อที่ประมาณ 4,478 ไร่ ลักษณะภูมิประเทศของตำบลวังตะกู สภาพทั่วไปเป็นที่ราบลุ่ม ไม่มีป่าเขา เหมาะแก่การเพาะปลูก มีคลองธรรมชาติ 2 คลอง คือคลองเจดีย์บูชาและคลองวังตะกู มีคลองชลประทาน 2 คลอง จึงทำให้มีน้ำอุดมสมบูรณ์           ล่าสุดนายสุรสิทธิ์ สิทธิกรวนิช นายอำเภอเมืองนครปฐม ได้เป็นประธานเปิดอาคารผลิตไฟฟ้าพลังงานแสงอาทิตย์ ที่สำนักการประปา อบต.วังตะกู ริมถนนมาลัยแมน ในพื้นที่หมู่ 8 บ้านทุ่งรางเทียน ต.วังตะกู อ.เมือง จ.นครปฐม โดยมีนายมานพ เปี่ยมคล้า นายก อบต.วังตะกู รายงานว่า ด้วยสภาพแวดล้อมสังคมเมืองเจริญมากขึ้น สาธารณูปโภคที่สำคัญคือน้ำ ดังนั้นในฐานะผู้บริหารท้องถิ่น อบต.วังตะกูจึงได้เล็งเห็นแล้วว่าต้องจัดสร้างระบบประปาผิวดินขึ้นบนพื้นที่แห่งนี้ในอาณาบริเวณประมาณ 11 ไร่ เริ่มจากการขุดบ่อน้ำเพื่อเก็บน้ำดิบขนาด 8 ไร่ อีก 3 ไร่เป็นโรงงานและสถานที่ปฏิบัติการ จุดแข็งของการประปาผิวดิน อบต.วังตะกู คือเราได้น้ำดิบจากชลประทานตลอดไม่มีขาดสาย แล้วนำมาเก็บในบ่อพักน้ำดิบ ส่งเข้าระบบทำน้ำประปาที่ได้มาตรฐาน           "จากการที่เรียนถูกเรียนแก้มาตลอดระยะเวลากว่า 10 ปี เรื่องการบริหารน้ำประปาของตำบลวังตะกู เราใช้การฉีดน้ำคลอรีนและโพลีเมอร์เข้าไปตีวนในท่อระหว่างส่งน้ำดิบเข้าสู่เครื่องกรอง เพื่อให้เกิดการตกตะกอนเร็วขึ้น และลดขั้นตอนการทำงานของเครื่องจักรได้ ปัจจุบันผลิตน้ำประปาได้ 7,000 ลูกบาศก์เมตร (ลบ.ม.) ต่อวัน ประชากรนำน้ำประปาไปใช้จริงวันละ 4,200-4,500 ลบ.ม. แสดงให้เห็นว่าระบบการประปาตำบลวังตะกูประสบความสำเร็จด้านการผลิต ขณะที่คุณภาพน้ำต้องได้มาตรฐาน เราได้นำน้ำไปตรวจที่หน่วยวิทยาศาสตร์ สิ่งแวดล้อมและเทคโนโลยี ศูนย์ปฏิบัติการวิจัยและเรือนปลูกพืชทดลอง มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน จ.นครปฐม วิเคราะห์ได้ 7.8 จากมาตรฐานน้ำประปา 6.5-8.5 ความกระด้างทั้งหมด 98 ไม่เกิน 300 คลอไรด์ 2 ไม่เกิน 250 ไนเตรต 0.4 ไม่เกินมาตรฐานที่ 50 เหล็ก น้อยกว่า 0.05 ไม่เกินมาตรฐานที่ 0.3 แมงกานีส น้อยกว่า 0.05 ไม่เกินมาตรฐานที่ 0.4 ทองแดง น้อยกว่า 0.05 ไม่เกิน 2.0 สังกะสี 0.1 ไม่เกินมาตรฐานที่ 3.0 และความขุ่น 1 ไม่เกินมาตรฐานที่ 5.0 เป็นต้น และการบริหารจัดการเกิดผลกำไรชัดเจน"           นายมานพกล่าวด้วยว่า อบต.วังตะกูได้ทำบันทึกข้อตกลง (MOU) กันระหว่างสำนักงานพลังงานจังหวัดนครปฐม เรื่องการจัดทำการวางแผนพลังงานชุมชน "วิถีพลังงานชุมชน ของคนพอเพียง" เมื่อ 5 ปีก่อน (25 มกราคม 2555) ตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาได้ดำเนินกิจกรรมเกี่ยวกับการสนับสนุน ส่งเสริมกิจกรรมผลิตพลังงาน อนุรักษ์พลังงาน ส่งเสริมพลังงานทดแทนและพลังงานหมุนเวียน และในปีงบประมาณ 2557 สำนักงานพลังงานจังหวัดนครปฐมได้ส่งมอบเทคโนโลยีระบบผลิตไฟฟ้าด้วยพลังงานแสงอาทิตย์ พร้อมปั๊มน้ำ DC เคลื่อนที่ 1 ระบบให้ อบต.วังตะกู ซึ่งเป็นการสนับสนุนเทคโนโลยีพลังงานทดแทนของโครงการส่งเสริมเทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์ในครัวเรือน และเกษตรกรภายใต้โครงการตามแผนปฏิบัติราชการ ประจำกลุ่มจังหวัดภาคกลาง ตอนล่าง 1           "ปัจจุบันกองทุนส่งเสริมอนุรักษ์พลังงานได้ดำเนินโครงการพัฒนาการผลิตไฟฟ้าโดยใช้เทคโนโลยีพลังงานแสงอาทิตย์ขนาด 10 กิโลวัตต์ให้ อบต.วังตะกู เพื่อนำไปพัฒนาระบบการผลิตน้ำประปาผิวดิน โดยการใช้พลังงานแสงอาทิตย์ (ระบบโซลาร์เซลล์) ทดแทนการใช้พลังงานไฟฟ้าในการผลิตน้ำประปา อบต.วังตะกู ซึ่งโครงการนี้เป็นการประชาสัมพันธ์ให้ทุกภาคส่วน รวมถึงประชาชนที่สนใจมาศึกษาเรียนรู้ต้นแบบพลังงานทดแทนและการอนุรักษ์พลังงาน สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการบริหารจัดการตนเอง ด้านพลังงานทดแทนและแลกเปลี่ยนเรียนรู้การจัดการพลังงาน และการมีส่วนร่วมของประชาชน ชุมชน กับเรื่องพลังงานทดแทน หรือพลังงานสีขาว"           นายก อบต.วังตะกูระบุด้วยว่า น้ำประปาเป็นสาธารณูปโภคและเป็นความจำเป็นในชีวิตมนุษย์ หลายคนอาจจะมองว่าการประปากับการเมืองเป็นเรื่องสอดรับกันเพื่ออำนาจในทางการเมือง จะเห็นว่าบางแห่งขาดทุน แต่เราบอกเลยว่าเรามองข้ามปัญหาการเมือง เพราะเราบอกเสมอว่า น้ำเราก็ใช้ ประชากรก็ใช้ ใช้น้ำจากแหล่งเดียวกัน เมื่อประชากรใช้น้ำไม่ดี เราจะใช้น้ำดีได้อย่างไร กลับกันเราทำน้ำประปาให้การบริการที่ดี น้ำมีมาตรฐาน ในราคาที่ถูก (4 บาท/หน่วย) และบอกเสมอว่า เราทำน้ำประปาดี บริการดี เราก็ต้องเก็บเงินเข้าได้ดีเช่นกัน 3 อย่างนี้ทำให้การประปา อบต.วังตะกูไม่มีขาดทุน           "ทุกวันนี้เราให้บริการประชาชน 2,900 ครัวเรือน เรือนจำ สำนักงานขนส่ง หอพัก โรงงานอุตสาหกรรม ในปีงบประมาณ 2560 เรามีกำไรจากน้ำประปา 2 ล้านบาท ล่าสุดเราสามารถนำพลังงานแสงอาทิตย์จากแผงโซลาร์เซลล์มาใช้สูบน้ำเพื่อลดค่าใช้จ่าย และเราพร้อมเป็นศูนย์เรียนรู้ด้านการประปาให้แก่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น รีสอร์ต และโรงงาน เพื่อนำไปใช้อย่างครบวงจร ถูกวิธี และมีน้ำประปาคุณภาพใช้อย่างยั่งยืน"           ด้านนายสุรสิทธิ์กล่าวว่า ขอชื่นชม อบต.วังตะกู ที่ตระหนักถึงความสำคัญของพลังงานทดแทน หรือพลังงานสีขาว ที่ได้จากพลังงานแสงอาทิตย์ "วิถีพลังงานชุมชน ของคนพอเพียง" มาเป็นพลังงานทดแทนในกระบวนการผลิตน้ำประปาผิวดินของ อบต.วังตะกูอย่างมีประสิทธิภาพ ลดต้นทุน และสามารถบริการน้ำประปาซึ่งเป็นสาธารณูปโภคขั้นพื้นฐานที่องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น (อปท.) ต้องให้การบริการประชาชนได้ในราคาถูก และน้ำประปามีคุณภาพ ที่สำคัญเกิดผลกำไร ซึ่งหายากมากกับการบริหารจัดการระบบประปาผิวดินของ อปท.แล้วไม่ขาดทุน และได้ผลกำไรชัดเจน จึงอยากให้ อปท.ต่างๆ นำกระบวนการบริหารจัดการประปาผิวดินและการจัดการพลังงานทดแทนจากแสงอาทิตย์ (โซลาร์เซลล์) ของ อบต.วังตะกู เป็นศูนย์เรียนรู้ เป็นโมเดลให้แก่ อปท.ในเขตอำเภอเมืองนครปฐม นำไปเป็นแบบอย่างและประยุกต์ใช้ต่อไป